Kaapstad, Zuid-Afrika – Vorige week begon Zuid-Afrika aan de ongekende stap om het Internationale Gerechtshof (ICJ) in Den Haag te vragen uitspraak te doen over de vraag of het aanhoudende geweld en de humanitaire tragedie die zich in Gaza ontvouwen neerkomt op genocide.

De Zuid-Afrikaanse aanpak tegen Israël heeft velen binnen en buiten beide landen in verwarring gebracht, inclusief degenen die deze stap hebben toegejuicht.

Maar Zuid-Afrika is al jaren ondubbelzinnig in zijn steun aan de Palestijnse zaak, ondanks de tegenwerking van de Democratische Alliantie (DA), met een blanke meerderheid, de grootste oppositie in Zuid-Afrika.

Om Pretoria’s hartstochtelijke steun aan de Palestijnse zaak volledig te begrijpen, moet males eerst de relatie begrijpen tussen wijlen Nelson Mandela en het Afrikaans Nationaal Congres met de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie van Yasser Arafat, zeggen analisten.

Beide organisaties steunden elkaars zaak en Mandela beschreef Arafat in een televisie-interview in de Verenigde Staten in 1990 ooit als een ‘wapenbroeder’.

“Toen we onder het apartheidsbewind stonden, toonde het Palestijnse volk solidariteit met ons”, zegt politiek analist Levy Ndou. “Bedenk dat we pas dertig jaar geleden uit de apartheid zijn gekomen, en we weten wat het met ons heeft gedaan, en als we zien dat de mensenrechten worden geschonden, zoals wat er in Israël gebeurt, moeten we actie ondernemen.”

Op 14 januari vierde het ANC de 112e verjaardag van zijn oprichting als bevrijdingsbeweging. Tijdens de jaarlijkse viering die doorgaans de politieke toon en agenda voor het land voor dat jaar bepaalt, herhaalde Ramaphosa opnieuw het standpunt van de partij over de Palestijnse kwestie.

“Het ANC heeft altijd zij aan zij gestaan ​​met het Palestijnse volk in hun strijd
voor zelfbeschikking omdat ook zij, web als vóór 1994, worden geconfronteerd met een
brutaal apartheidsregime. President Nelson Mandela heeft dat op beroemde wijze verklaard
vrijheid zoals Zuid-Afrika onvolledig was zonder de vrijheid van Palestina.”

Een gedeelde verontwaardiging

In zijn 84 pagina’s tellende bijdrage aan het Internationaal Gerechtshof betoogt Zuid-Afrika dat Israël zijn wetgeving schendt
verplichtingen uit hoofde van de Geneefse Conventies van 1948 ter voorkoming en bestraffing van genocide.

Het ANC heeft ook zijn oproep herhaald tot een onmiddellijk staakt-het-vuren in de aanval op het land
Gaza, het openen van corridors zodat humanitaire hulp de mensen daarbinnen kan bereiken
dringende nood en de vrijlating van gijzelaars en politieke gevangenen. Maar het land – en Ramaphosa – hebben ook opgeroepen tot een tweestatenoplossing, met inachtneming van de grenzen van 1967.

Aan het thuisfront heeft de partijleiding tegen haar aanhangers betoogd dat, aangezien de Zuid-Afrikanen na de val van de apartheid dertig jaar lang in een “vrije en democratische samenleving” hebben geleefd, de verantwoordelijkheid om Palestina te helpen noodzakelijk is.

“We trillen van verontwaardiging als we getuige zijn van het onrecht tegen het Palestijnse volk”, zei Ramaphosa in januari tegen partijaanhangers.

Zijn verontwaardiging is gedeeld.

Ndou zei tegen Al Jazeera dat het land en zijn bevolking nog steeds ‘de littekens van de apartheid met zich meedragen’
dat de meerderheid van de Zuid-Afrikanen gelooft dat de bevolking van Palestina hun rechten verdient
vrijheid ook.

Sinds de Hamas-aanval van 7 oktober en het bombardement op Gaza, Zuid-Afrikanen
uit alle lagen van de bevolking hebben dagelijkse wakes en protestmarsen gehouden, waarbij de druk op de regering van Ramaphosa werd uitgeoefend om in actie te komen. Verschillende actiegroepen, waaronder Africa4Palestine, eisten ook concrete actie, waaronder het verbreken van de diplomatieke banden met Israël.

De non-profitorganisatie Present of the Givers Basis voor rampenbestrijding, die kantoren heeft in delen van Afrika en het Midden-Oosten, heeft gezegd dat zij duizenden vrachtwagens, medici en hulpverleners paraat heeft staan ​​om Gaza binnen te komen als er meer humanitaire hulp in de enclave wordt toegelaten.

In november werd een motie van de linkse Financial Freedom Fighters (EFF) om de Israëlische ambassade in Zuid-Afrika te sluiten, aangenomen door het parlement van het land. Pemmy Majodina, de leider van het ANC, zei tegen het parlement dat het land alle diplomatieke betrekkingen met Israël moest opschorten totdat er overeenstemming was bereikt over een staakt-het-vuren en Israël zich verplichtte tot bindende onderhandelingen met de Verenigde Naties.

De bekende anti-apartheidsactivist, politicus en wetenschapper Allan Boesak vertelde Al Jazeera dat de actie van het ICJ het resultaat was van aanhoudende druk van de bevolking van Zuid-Afrika.

“De zaak van het Internationaal Gerechtshof is iets groots, en afgezien van de eer aan de Zuid-Afrikaanse regering moet de eer ook naar het volk gaan”, zei hij. “We stonden al weken op straat voordat Ramaphosa en de regering er zelfs maar aan dachten om iets te doen.”

Anderen zeggen dat de zaak een duidelijk standpunt vertegenwoordigt om de internationale gemeenschap ertoe te brengen uiteindelijk actie te ondernemen in het battle.

“Dit continent nam het op tegen het machtige Israël; we zijn opgestaan ​​en dat is dankzij Cyril (Ramaphosa), (minister van Buitenlandse Zaken) Naledi (Pandor) en de regering”, vertelde Imtiaz Sooliman, hoofd van Present of the Givers, aan Al Jazeera.

Hij zei dat het Westen Afrika vaak beschouwt als een ‘achtergebleven continent’ zonder het vermogen om bij te dragen of leiding te geven aan betekenisvolle veranderingen. Op deze foundation en gezien de sterke positie van Israël als militaire, economische en culturele supermacht is Zuid-Afrika moedig geweest om naar het Internationaal Gerechtshof te stappen, zei hij.

“Vergeet niet dat als je het opneemt tegen Israël, je het economisch opneemt tegen de zionistische hoofdstad”, voegde Sooliman eraan toe.

Altruïsme of opportunisme?

Tel Aviv heeft gezegd dat Pretoria optreedt als de juridische tak van Hamas. Een Amerikaanse functionaris noemde de rechtszaak ‘verdienloos, contraproductief en volledig zonder enige feitelijke foundation’.

Op binnenlands vlak worden de bedoelingen van Ramaphosa onder de loep genomen, ook al bestaat er overweldigende steun voor de Zuid-Afrikaanse acties.

De voormalige vrijheidsstrijder en vakbondsman was ook een beschermeling van Mandela, die naar verluidt hem in 1999 als zijn opvolger had verkozen voordat de politiek van de regeringspartij hem in de weg zat.

En nu hebben sommige critici van de president gezegd dat hij probeert zijn standpunt over het buitenlands beleid te modelleren naar het Mandela-model, zodat hij als staatsman kan worden gezien.

Andere commentatoren hebben erop gewezen dat de regering van Ramaphosa, die onder vuur ligt vanwege de slechte economische prestaties, verlammende stroomstoringen en corruptie in de publieke sector, is eerder opportunistisch dan volledig altruïstisch met de Palestijnse kwestie.

Het land staat in mei of juni van dit jaar op het punt om belangrijke verkiezingen te organiseren, en uit verschillende opiniepeilingen blijkt dat de steun voor het ANC voor het eerst in de geschiedenis op minder dan 50 procent uitkomt. Dit heeft de reële mogelijkheid doen ontstaan ​​dat het land een coalitie met een andere partij zou moeten vormen om aan de macht te blijven.

De Financial Freedom Fighters (EFF), tien jaar geleden opgericht door Julius Malema, een voormalige ANC-jongerenleider, zijn een doorn in het oog van de regerende partij geweest, onder meer door Ramaphosa in juni 2022 in het parlement te onderbreken vanwege beschuldigingen dat hij de diefstal van wapens probeerde te verdoezelen. contant geld van zijn wildboerderij.

Niettemin is het idee van een coalitie tussen het ANC en het ANC voorafgaand aan de verkiezingen geopperd, samen met de DA vraagt ​​het al het electoraat om het partnerschap af te wijzen.

Verschillende analisten ontkennen echter dat Ramaphosa alleen maar probeert zijn profiel op te krikken, ook al erkennen sommigen dat de zaak van het Internationaal Gerechtshof zijn buitenlandse imago heeft versterkt en hem tijdelijk uitstel thuis heeft gegeven terwijl hij in het buitenland wordt gevierd.

“Deze (ICJ-zaak) was een principieel moreel standpunt, en het is belangrijk dat de burgers van dit land achter onze regering staan”, vertelde Sooliman aan Al Jazeera. “Ik weet dat sommige mensen zullen praten over de verkiezingen en dat het ANC opportunistisch is, maar de relatie tussen SA en Palestina begon niet op 7 oktober.”

Toch heerst er het gevoel dat de steun onder de bevolking voor de zaak van het Internationaal Gerechtshof niet zal afnemen, ongeacht het doel van de regering. Er zou inderdaad een stijging van de steun kunnen worden verwacht nu Zuid-Afrika, moe van corruptieschandalen en andere uitdagingen, kan genieten van een stijging van de goodwill op wereldschaal die misschien niet meer is gezien sinds de campagne om een ​​einde te maken aan de apartheid in de jaren ’80 en start jaren ’90. Eerder deze week keerde het juridische crew van het ICJ terug naar een spetterend welkom op de luchthaven van Johannesburg.

Zubeida Jaffer, een commentator en journalist uit Kaapstad, die nauw betrokken was bij de verzetspolitiek in de tijd van de apartheid in de provincie West-Kaap, zei: “We zijn een tijdje verbijsterd geweest, maar nu zien we plotseling waar we zo exhausting voor hebben gevochten. , en apartheid Zuid-Afrika heeft de wereld het woord apartheid gegeven.

“We hebben de wereld nu een felle vastberadenheid gegeven om op te komen voor gerechtigheid en op te komen voor wat juist is.”